Cuối tuần, bố mẹ đón mình về. Mình bảo:
- Mẹ ơi, bà bảo tại bố mẹ nghèo nên còn không được đi Bình Minh. Nghèo là gì hả mẹ?
Mẹ xót ruột, chiều thứ bảy đi đón con, mẹ tiện đường đưa mình vào Bình Minh ngồi nhờ cái bập bênh và chơi cái máng hình con voi có thể trợt đặt giữa sân trường. Mình sung sướng cười tít cả mắt. Chỉ tít mắt năm phút thôi, bác bảo vệ đã đuổi hai mẹ con ra khỏi cổng rồi. Mẹ vội bế mình lếch thếch đi ra trong tiếng rối rít xin lỗi bác bảo vệ. Ra đến cổng mẹ đặt mình xuống, xoa đầu mình, nắm lấy hai tay mình, hình như lúc ấy mẹ cười, nụ cười méo mó. Mẹ bảo:
- Con ở với ông bà cho ngoan, cần gì phải vào Bình Minh. Kệ bọn trẻ con trong khu tập thể, con ạ. Mình không vào cũng có sao đâu.
Chẳng hiểu sao mình bắt đầu thấy trong cổ họng có gì khác lắm. Mình còn quá bé để hiểu trong lòng mẹ xót xa như thế nào. Mình chỉ biết trong lòng mình thôi. Chỉ vì không được vào trường Bình Minh trượt cái máng bằng sắt gỉ hoe mà mình òa khóc, ngoạc cái miệng ra cố gào cho mọi người chú ý, đặc biệt là mẹ. Ở trong cổ họng , cái cảm giác chưa miêu tả được cứ nhoi dần lên, nhoi dần lên tức từng tực. Cảm giác khó chịu càng lúc càng to dần, ức ức cứng trong họng, muốn gào, muốn lăn đùng ra giãy giụa, muốn khóc, muốn xông vào đâu đó đập phá. Rồi so sánh, cái cảm giác so sánh mà mình được đưa vào làm nhân vật chính. Rồi những thán từ: giá mà, nếu mà… Rồi những ganh ghét những người không cần thán từ cũng có những điều mình muốn. Cuối cùng chốt lại là lặng lẽ, tự mình gặm nhấm tất cả mớ hỗn độn đã xảy ra. Người ta gọi đó là ghen tị.
…
Lớn lên rồi, có biết bao lần mình bị ngã vào mớ hỗn độn đáng sợ ấy. Mớ hỗn độn rối bời khiến mình xấu tính đi. Một nửa tô�u ti�i om trong những gì tốt đẹp nhất mà mẹ vẫn luôn dạy dỗ, kỷ luật thép của ông bà vẫn dạy dỗ.
Lấy chàng, rồi chợt nhận ra bố mẹ chàng cưng các em hơn chàng. Thuyền theo lái, chàng chẳng là gì trong nhà nên đương nhiên phận con dâu mình cũng chỉ là cái bỏng của cái bóng mà thôi. Buồn, thất vọng và cứ miên man nghĩ. Chàng sôi nổi bốc đồng ở đâu không biết, cứ về đến nhà là lặng lẽ như còn mèo mới bị … cắt đuôi. Chàng sợ bố mẹ đến nỗi xuống tầng một lấy hoa quả ăn, thấy bố mẹ vẫn ngồi xem tivi, chưa đi ngủ là chàng lại quay lên gác, không dám lấy nữa. Gái có bầu, đang đói, phải chờ bố mẹ chồng đi ngủ mới được ăn thêm. Mình sôi máu, bực dọc, tủi thân và … ghen tị với tất cả những bà bầu khác. Mình cứ có cảm giác ghét chàng đến thế. Có lần mình ước: “Giá như mình lấy ai đó thì có lẽ mình đã không đến nỗi nghèo như thế này, đã không bị đói dù đã ăn cơm tối no nê, đã không phải lo lắng từng đồng ra đồng vào. Đã được chồng bênh mỗi khi bị bố mẹ nói nặng lời như thế, đã có cuộc sống sung túc như trong phim. Mình có đến nông nỗi nào đâu? Có xấu xí đến mức ế chồng đâu cơ chứ. Sao mình lại đi lấy chồng?”. Thế là hai vợ chồng dù chưa có lý do gì hết, chàng chỉ hỏi một câu bâng quơ gì đó trong dòng suy nghĩ đang miên man kia vậy là có lý do, lý do để mình lại cáu, lại gây gổ và quay mặt vào tường khóc. Hỡi bức tường, giá như mi biết dỗ bà bầu thì hay biết mấy. Giờ thì mình tin rồi, các chị em ở công ty bảo: “Bà bầu nào cũng khó tính như ma”. Công nhận khi vác bầu, mọi thay đổi trong cơ thể làm mình như người đi mượn. Bực tất tần tật mà chẳng cần có lý do. Giá như đàn ông phải vác bầu và đàn bà lúc ấy sẽ thương xót mà thấu hiểu. Mình lại bắt đầu ghen tị.
Đi lấy chồng, mẹ chồng bảo với hàng xóm:
- Gái quê ấy mà, vừa luộm thuộn vừa nghèo. Chả chắc đã nuôi được chúng tôi. Có nhà anh Nghĩa nhiều tiền, không có nó thì chết. Nên ăn cây nào rào cây ấy thôi. Chả trông mong gì vào vợ chồng nhà anh Hậu.
Chắc đấy là lý do về sau mẹ lại quý em dâu đến thế.
Công nhận mình quê thật, đôi khi đứng trước tủ băn khoăn chẳng biết mặc gì đi làm. Lúc còn eo co đã phải suy nghĩ, giờ có bầu còn suy nghĩ hơn. Mặc đẹp thì khó chịu, mặc dễ chịu thì chẳng ai bịt được miệng cười. Những gã đàn ông cứ hay chê vợ, nhưng để các gã ấy vác bầu xem có phải đứng trước tủ nát óc suy nghĩ như mình không? Nhất là bầu vào mùa đông, áo khoác còn chẳng kéo được khóa. Lấy chàng lâu rồi nhưng mình vẫn ngại mở tủ lạnh nhà chàng lắm. Bầu thì hay đói những đi mua đồ ăn về giấu giấu giếm giếm mang lên phòng rồi lại cất cất che che. Chàng biết nhưng chàng kệ, chỉ an ủi mình những lúc nửa đêm chuột rút nghe tiếng hét là bật dậy đấm đấm gang bàn chân cho vợ. Tiếng hét êm xuôi thì chàng lại lăn kềnh ra ngủ tiếp như thể bị dính bùa mê.
Cũng bởi vì mình sinh ra trong gia đình bố mẹ làm công nhân nên mọi thứ đều phải tiết kiệm. Thế là về làm dâu, mẹ chồng không khỏi ngỡ ngàng. Nhà mẹ không giàu, cũng chỉ đủ ăn nuôi ba con học hành hết đại học rồi các con tự đi mà kiếm sống. Xuất phát điểm là nhà lao động kiếm bữa ăn để cho vào đĩa, nhưng nhà không có tủ chạn vì ăn xong còn thừa bao nhiêu là đem đổ liền, kể cả còn thừa non nửa đĩa thịt gà. Miết thành quen, thành truyền thống của gia đình mà mình không hay biết. Tồ tẹt, nhiều lần mẹ đổ thức ăn đi mình tiếc lắm, lại ngồi tỉ mẩn lọc bỏ xương rồi đổ vào hộp nhựa bỏ tủ lạnh cất đi. Mẹ mắng:
- Mày không đổ đi còn bỏ vào đó làm gì cho đầy tủ ra à?
- Con làm sẵn mai nhà mình ăn sáng chỉ việc lấy ra nấu mì hoặc rang cơm ạ.
- Ai ăn? Nhà tôi chẳng ăn những thứ đấy. Cô có ăn thì giữ lại, không thì đổ đi cho tôi nhờ.
- Con có ạ.
Thật thà quá cũng dở. Mình đâu biết rằng đó là mấu chốt vấn đề mới cho mẹ ra đầu làng nói chuyện. Mẹ bảo với hàng xóm:
- Con gái quên ấy chỉ ăn thịt thôi. Chỉ ăn thịt là thịt.
Hì … hì… hay thật!
Khổ, nghĩ lại vừa buồn cười vừa trớ trêu. Công nhận nếu có nhà ai mới tậu con dâu về mà nó cứ nhìn rau gắp thịt thì đáng để cho mọi người buôn chuyện thật. Hình tượng ấy giống như bức phù điêu của lòng dũng cảm. Mình cũng được hàng xóm liệt kê trong danh sách ấy. Và thế là mình lại ghen tị với những cô bạn cũng đi lấy chồng. Nhà chúng nó ít nhất cũng có cái chạn để nếu có tiếc của, để lại đồ ăn cũng không bị nói ê mặt đến thế này.
…
Thế rồi đôi vợ chồng nghèo cũng vừa sống vừa tích cóp tiền đi đẻ. Được cho đồ sơ sinh nhưng cũng phải đi mua nhiều. Mình không có anh chị em mà chàng lại là con cả, mình lại ghen tị. Giá như mình và chàng đều là con út thì hay.
Một ngày, cái bụng bầu tám tháng khệ nệ bê đống quần áo, đồ đạc đã tích tích cóp cóp như con kiến tha về nhà mẹ đẻ giờ mang về nhà chồng. Mẹ ngồi giữa phòng khách nhìn gái quê của mẹ từ đầu đến chân rồi từ chân lên đầu. Mẹ nói:
- Gớm! Nhà cô lắm tiền nhỉ! May quá cô sắm đủ cho nhà cô rồi thì chúng tôi cũng chẳng phải mua gì. Cô mang hết lên phòng cô đi. Để ở đây chướng quá.
- Ơ…
Mình chỉ ơ lên một tiếng rồi tắt lịm. Mình chẳng biết phải nói với mẹ như thế nào. Bà bầu vốn đã nóng, nghe mẹ nói thế lại như có người vứt que đóm vào lòng. Phừng phừng. Nhưng đốm lửa cô độc không được ai che chắn chỉ phừng phừng lên tiếng ơ rồi lại thôi. Hay thật, mẹ không có bầu mà mẹ cũng ghen tị với mình. Mình cũng ghen tị, mình tị với những bà chị ở cơ quan đẻ xong được về nhà mẹ đẻ. Chẳng như mình bị mẹ chồng cấm không cho về. Thế nên mình mới phải vác các thứ cho em bé về đây như khoe của thế này chứ.
Tập 19: Em dâu

Mình ngỏ ý khen cô em dâu tương lai xinh và giỏi giang. Mẹ cũng khen cô con dâu tương lai, nhưng những lời khen của mẹ sắc lắm, có kẹp dao lam thì phải.

Lấy chàng được một năm thì mẹ thông báo:

- Tối qua, thằng Nghĩa nó bảo cuối tuần mang người yêu về ăn cơm.

Vậy là trong hai ngày, cả làng Đông đã nhận được thông báo này. Ai cũng hồi hộp thì phải, ai cũng phấn khởi chờ mong xem anh thạc sĩ dẫn người yêu cũng là thạc sĩ về làng thế nào. Câu chuyện trở thành “hot” nhất làng, nhất là những buổi họp hai số cuối của mẹ và các chiến hữu. Mọi người thì thầm:

- Thằng Nghĩa khó tính thế, chắc người yêu nó phải vừa giỏi, vừa khéo, vừa xinh đẹp lắm đấy nhỉ.

- Phải căn giờ mà đứng ở cửa sổ xem thế nào bà ạ.

….

Ngày cuối tuần trọng đại của cả làng cũng tới. Khác với mình khi ra mắt chính thức nhà chàng. Lúc đó, mình đi chợ từ sớm, qua nấu cơm cho nhà chàng, ăn xong rửa bát, mệt phờ mới về nhà mình. Em gái chàng, nó hỏi:

- Có sợ không?

- Sợ.

Cô bé xinh xắn chỉ xuất hiện khi tất cả mọi thứ đã chuẩn bị xong. Vào nhà, chào gia đình và ngồi ăn bưởi mẹ bổ. Công nhận xinh thật là xinh. Lại là thạc sĩ của Trường đại học Xây dựng nữa, không yêu mới là lạ.

Tự dưng, cái bằng đại học của mình chỉ như bằng xóa mù chữ của dân tộc thiểu số.

Lúc ấy, mình bầu bì còn một tháng nữa là sinh, mệt lử và nặng nề nhưng vẫn chỉ quẩn quanh trong bếp cả buổi. Nặng nề múc dần các thứ ra bát, thì:

- Có còn làm gì nữa không để em làm cho?

- Thôi, xong hết rồi còn gì. Mới lại chúng mình bằng tuổi nhau ấy mà, cậu không phải gọi tớ bằng chị đâu.

- Ừ.

Ừ rồi cô bé quay lên nhà ăn bưởi tiếp. Ơ hơ, mình mới nói khách sáo thế mà đã lên nhà thật à? Mình ngu thật, sĩ là thiệt!

….

Chiều hôm sau, đi làm về lại vội vàng thay quần áo để xuống giúp mẹ nấu cơm. Mình ngỏ ý khen cô em dâu tương lai xinh và giỏi giang. Mẹ cũng khen cô con dâu tương lai, nhưng những lời khen của mẹ sắc lắm, có kẹp dao lam thì phải. Những lời khen của mẹ làm mình đau, cho dù mình không phải là đứa hay ghen tị:

- Đấy, con nhà người ta xinh thế chứ. Chứ như cô kìa, xấu không thể nào chịu nổi. Cô chửa trông còn xinh ra đấy, trước mới về nhà tôi trông kinh chết. Không hiểu sao thằng Hậu nhà tôi nó đẹp thế, đẹp như trong tranh ấy, lại lấy phải cô chứ. Trông cô… nguệch ngoạc quá…

- Ơ, thế mà bọn ở cơ quan con ai cũng bảo con xinh mẹ ạ. Không lẽ họ lừa con à?

Mình cố chống chế cho đỡ ngượng. Nhưng mình vẫn thấy câu trả lời của mình hơi vô duyên. Mẹ chê mình, nhưng xấu hay đẹp đâu phải lỗi của mình? Không lẽ lại về bắt đền bố mẹ đẻ. Ngồi tưởng tượng mà xem, về túm cổ bố bảo rằng:

- Bố, mọi người ai cũng bảo con giống mẹ thì xinh hơn. Đằng này giống bố nên trông mới bị nguệch ngoạc. Bố đền tiền con đi… đền tiền con đi…

Chắc ông bố uất mà chết mất.

…..

Một tuần sau nữa…

- Chúng mình cưới nhau nhé!

- Ôi, gấp thế thì bố mẹ anh có nói gì không?

- Ở nhà anh, anh đã nói gì thì sự thật nó sẽ là như thế.

Và họ cưới nhau, theo lời kể của em dâu, gọn gàng vậy thôi. Không như mình với chàng, hai lần hoãn cưới vì lão thầy bói đểu cáng nào đó.

Thuyền theo lái, gái theo chồng. Trong nhà, Nghĩa được bố mẹ cưng yêu, lại làm ra tiền nên có lẽ em dâu cũng có được cái bóng lớn để dựa dẫm. Mừng cho em bao nhiêu thì mình càng nhận ra thiệt thòi của mình bấy nhiêu. Mình hét lên trong lòng: Đừng có so sánh nữa, ai bảo học dốt, không học thạc sĩ thì đương nhiên cơ hội đến trong đời cũng ít đi thôi. Nhưng không hiểu sao, trong lòng vẫn cố cưỡng lại, vẫn vừa so sánh vừa tủi thân.

Ngày ấy, khóa tốt nghiệp, chỉ có năm đứa đạt bằng giỏi. Ngày ăn liên hoan chia tay lớp, năm đứa rủ nhau học tiếp cao học cho thỏa chí tang bồng. Mình hồ hởi lắm, dự định về hỏi ý kiến bố mẹ. Gì chứ nói đến học thì chưa bao giờ bố mẹ phản đối mình điều gì....