Cơ Quân Dã kéo tay bố đi lên phía trước một bước, nghiêm trang giới thiệu: “Bố, đây là Hoài Nguyệt, biên tập viên tạp chí ‘Giao lưu văn hóa’ thuộc ban đối ngoại của tỉnh. Cô ấy là một tài nữ, cũng là một mỹ nữ, vừa viết một bài phỏng vấn anh trai con. Mà người đẹp này lại vừa khéo là hàng xóm của anh ấy, bọn con thân nhau lắm”. Vừa nói cô vừa để ý quan sát sắc mặt Cơ Quân Đào, trong lòng cảm thấy cực kì vui vẻ.
Có vẻ như lơ đãng nhưng kì thực Cơ Trọng Minh đã đánh giá Hoài Nguyệt một lượt, thấy khí chất thanh nhã của cô, Cơ Trọng Minh thầm tán thưởng trong lòng, mỉm cười nói: “Bác vừa trở về đã nghe Tiểu Dã kể không ít chuyện của cháu, hôm nay được gặp mới biết trình độ ngôn ngữ của con bé này quá kém, hoàn toàn chưa thể khắc họa được một hai phần phong thái của Hoài Nguyệt”.
Hoài Nguyệt hơi đỏ mặt, cô không quen được người khác khen ngợi trước mặt như vậy, cho dù là một người già nhưng đó là một đại danh nhân đích thực, bây giờ cô mới hiểu thế nào là từ chối thì bất kính mà nhận lời khen thì lại xấu hổ. “Cơ tiên sinh quá khen, Hoài Nguyệt không dám nhận”.
Cơ Trọng Minh cười nói: “Cháu phải tin tưởng ánh mắt của một hoạ sĩ, có đúng không Quân Đào?”
Cơ Quân Đào nhìn Hoài Nguyệt, nói đúng thì không ổn, nói không đúng thì càng không ổn, do dự một hồi lâu anh mới nhẹ nhàng ờ một tiếng.
Cơ Trọng Minh hòa nhã hỏi: “Cháu có đặc biệt thích bức tranh nào không? Bác bảo Tiểu Dã giữ lại cho cháu”.
Hoài Nguyệt giật nảy, những bức tranh được trưng bày hôm nay toàn bộ đều là nghệ thuật thực sự, mỗi một bức đều có giá trị xa xỉ. Xem ra ông cụ hiểu lầm quan hệ giữa mình với hai anh em này, tưởng mình với họ là bạn thân rồi. Cô làm sao có thể nhận món quà gặp mặt lớn như vậy được. “Cháu không hiểu về hội họa mấy, chẳng qua là học đòi thanh tao mà thôi. Nếu một bức tranh đẹp như vậy mà rơi vào tay cháu thì đúng là bạc đãi nó quá, lại khiến Cơ tiên sinh phải chê cười”. Cô nghĩ mình phải mau tìm cớ rời khỏi đây mới được.
Cơ Trọng Minh gật đầu, phụ nữ không cố ra vẻ sao sang đã hiếm rồi, dám tự giễu cợt, nói thẳng mình chỉ học đòi thanh tao trước mặt mình và con trai thì càng hiếm hơn, đúng là một người phụ nữ thú vị. “Vậy để bác cùng Hoài Nguyệt đi xem mấy bức tranh, giảng giải vài vấn đề đáng chú ý trong đó, không biết cháu có muốn nghe không?”
Hoài Nguyệt trợn mắt há mồm, chuyện gì đang xảy ra thế này?
Cơ Trọng Minh tiếng tăm vang dội vừa tiễn cả Chủ tịch tỉnh về mà giờ lại định xóa mù cho một biên tập viên nhỏ bé như cô?
Cơ Quân Dã đứng sang bên cạnh cười trộm, ngẩng đầu ra vẻ đang thưởng thức một bức sơn thủy. A Thích luôn nói tính mình hấp tấp, tính bố còn không phải hấp tấp hơn cả mình à? Ông cụ đã khó chịu với cuộc sống cô đơn của con trai từ lâu, xem ra lần này phải đích thân ra tay rồi.
Không tìm được đáp án từ vẻ mặt Cơ Quân Dã, Hoài Nguyệt đành phải ôm một bụng nghi vấn quay sang nhìn Cơ Quân Đào.
Cơ Quân Đào cũng đang nhìn cô, vẻ mặt phức tạp. Cô không đoán được ý anh là muốn cô đồng ý hay là muốn cô từ chối, trong lòng không khỏi càng sốt ruột.
Cơ Trọng Minh thu hết vẻ mặt bối rối của Hoài Nguyệt vào mắt, cười hỏi: “Sao vậy? Hoài Nguyệt không tin bác à?”
“Không không không”, Hoài Nguyệt vội vàng nói, “Chẳng qua cháu sợ làm ảnh hưởng đến việc đoàn tụ của gia đình bác”.
Cơ Trọng Minh lại thầm gật đầu lần nữa, Hoài Nguyệt không hề trả lời khách sáo mà nói thẳng vào vấn đề, quả thật đã lâu lắm ông không gặp hai đứa con rồi, “Không sao, bảo cả hai đứa nó đi theo, bọn nó cũng chẳng mấy khi được nghe lời bình của bác”.
Hoài Nguyệt đành phải thấp thỏm đi theo Cơ Trọng Minh. Cơ Trọng Minh đi giữa, cô bên trái, Cơ Quân Đào bên phải, Cơ Quân Dã đi phía sau. Cô cảm thấy vị trí này cực kì không ổn nhưng lại không thể nói gì được.
“Đây là mẹ Quân Đào”, Cơ Trọng Minh đi thẳng tới đứng trước một bức tranh sơn dầu, “Là tác phẩm của bác 35 năm trước, khi đó bác vừa được biết cô ấy có thai Quân Đào. Đó là đứa con đã mong chờ suốt mười năm, bác liền vẽ bức tranh này cho cô ấy làm kỉ niệm. Cháu xem, nhìn cô ấy hạnh phúc biết bao”.
Cơ Trọng Minh nhẹ nhàng đặt tay lên bàn tay người phụ nữ trong tranh, rõ ràng là bàn tay của một người già nhưng hình như Hoài Nguyệt lại có thể nhìn thấy sự yêu thương vô hạn tỏa ra từ bàn tay đó.
“Tay cô ấy đặt trên bụng, rất mềm mại, rất nhẹ nhàng, nhưng ngón cái hơi tách ra nói rõ cô ấy rất căng thẳng, rất xúc động. Cháu lại nhìn gương mặt cô ấy này”, ngón tay Cơ Trọng Minh chỉ lên trên, “Mẹ Quân Đào là tiểu thư khuê các thực sự, cười không lộ răng, dịu dàng trầm tĩnh, nhưng khuôn mặt này vẫn làm người khác cảm nhận được sự vui vẻ cực độ. Vì sao rõ ràng cô ấy không cười nhưng cháu lại cảm thấy cô ấy đang cười? Bởi vì cô ấy thật sự vui vẻ, rất vui vẻ”.
Cơ Trọng Minh đắm chìm trong kí ức của mình, “Hốc mắt cô ấy rất sâu, góc cạnh ba chiều trên mặt rất rõ ràng nhưng ngũ quan lại phối hợp rất hài hòa. Cháu xem, không phải lúc cười ai cũng nheo mắt lại, lúc mẹ Quân Đào cười đôi mắt lại rất to, rất đẹp”.
Hoài Nguyệt nhìn người phụ nữ trong tranh, rất trẻ, rất đẹp, như một bài thơ, trước mặt cô ấy mọi người sẽ bất giác cảm thấy tự ti. Cô không khỏi trợn mắt nhìn Cơ Quân Đào, ngoại hình anh rất giống mẹ.
“Đây là bức tranh bác vẽ dựa theo trí nhớ, lúc đó thân thể cô ấy không tốt lắm, suốt ngày phải nằm trên giường để giữ em bé, đương nhiên bác không thể bắt cô ấy vất vả làm người mẫu nên bác chỉ vẽ theo trí nhớ. Bác vẫn cho rằng đây là bức tranh chân dung đẹp nhất bác vẽ từ trước tới nay. Cảnh giới cao nhất của vẽ chân dung không phải là giống như thật mà là tình cảm. Cháu có thể thấy được tình cảm của người trong tranh, cũng có thể thấy tình cảm của người vẽ tranh đối với người trong tranh”. Cơ Trọng Minh nói chậm rãi, Thương Hoài Nguyệt thấy hình như trong mắt ông cụ có nước mắt lấp loáng.
Bốn người tiếp tục đi về phía trước, đi qua bức “Hẹn với hoàng hôn” Cơ Trọng Minh lại dừng lại.
Hoài Nguyệt nhìn, trăng treo ngọn liễu, mặt sông trống vắng, bên cây cầu nhỏ trên sông chỉ có bóng mấy cành liễu nhạt nhòa. Một trấn nhỏ không có bóng người, một chiếc đèn lồng treo trước cửa một ngôi nhà thấp bé. Bức tranh rất tối, rất u buồn, chỉ có nửa vầng trăng tỏa ra ánh sáng màu vàng mơ hồ.
Cơ Trọng Minh nói: “Lúc đầu vừa nhìn thấy bức tranh này bác đã biết con trai bác quyết tâm phải vứt bỏ phong cách vẽ của bác rồi. Cháu xem, trong tranh thủy mặc nó lại bắt đầu dùng những màu sắc sáng rõ của tranh sơn dầu, thậm chí còn có sự tương phản khá lớn, đây là ảnh hưởng của cách sử dụng ánh sáng và màu sắc của trường phái ấn tượng. Đây chính là con đường nó đang đi, dùng thủy mặc làm nền, dùng màu sắc để khắc họa chủ đề. Hoài Nguyệt, bức tranh này gợi cho cháu cảm giác gì?
Hoài Nguyệt cực kì do dự, cô lén nhìn Cơ Quân Đào, thấy anh đang nhìn cô với ánh mắt khuyến khích liền lấy dũng khí nói: “Cháu nhìn cảm thấy rất khó chịu, hình như người mình đợi sẽ không đến”.
Ba người nhà họ Cơ lập tức yên lặng, Hoài Nguyệt cảm thấy hơi khó xử nên quay lại tìm Cơ Quân Dã như cầu cứu. Cơ Quân Dã bước lên một bước cầm tay cô nhẹ giọng nói: “Đúng vậy, sẽ không quay về nữa. Hoài Nguyệt, cô đã hiểu rồi đấy”.
Một hồi lâu sau đó Cơ Trọng Minh không nói gì nữa, chỉ thỉnh thoảng dừng lại trước một vài bức tranh xem một lát rồi lại đi tiếp. Hoài Nguyệt nghĩ những bức tranh có thể làm ông ấy dừng lại xem chắc chắn đều phải có giá trị, vì vậy cô cũng chú ý quan sát hơn. Thấy cô cau mày suy ngẫm, Cơ Quân Đào rất muốn giải thích cho cô nghe nhưng vì có bố và em gái bên cạnh không tiện tỏ ra thân mật nên đành phải rầu rĩ bỏ qua ý nghĩ này.
Cuối cùng Cơ Trọng Minh dừng lại trước một bức “Xuân”.
Ông ta xem cực kì chăm chú, hoàn toàn tập trung. Hoài Nguyệt cảm nhận được sự xúc động của ông ta nên cũng chăm chú xem bức tranh đó.
Hình ảnh trong tranh là một gốc cây khô bị sét đánh gãy cực kì thảm hại, lại trải qua sự đày đọa của mưa gió nên càng trở nên mục nát. Nhưng bây giờ bên gốc cây khô đó lại có hai đôi chân, một đôi là chân phụ nữ, rất xinh xắn, trắng không tì vết như bạch ngọc. Một đôi là chân em bé mềm mại mũm mĩm, mỗi một ngón chân đều rất tròn trịa. Đôi chân này theo sát đôi chân phía trước, vui vẻ và quyến luyến.
Bởi vì hai đôi chân này đẹp như vậy, dường như tất cả những gì đẹp đẽ nhất, dịu dàng nhất, hồn nhiên nhất thế gian này đều được dồn vào hai đôi chân khiến người xem lại không để ý tới dáng người và khuôn mặt hai người đó. Bước dưới giàn dưa, có thể hai người này đang hái dưa, cũng có thể đang tưới nước, những chiếc lá xanh che khuất phần lớn bóng dáng hai người nhưng mọi người vẫn cảm nhận được sự vui vẻ vô hạn của họ. Niềm vui này đã lan đến gốc cây khô, dường như nó đang cố gắng tỉnh lại dưới ánh mặt trời.
“Quân Đào, tất cả mọi bức tranh của con lần này cộng lại cũng không bằng một bức này”. Cơ Trọng Minh cố gắng giữ cho âm thanh thật bình tĩnh nhưng vẫn không thể giấu được một thoáng run rẩy, “Lần trước bố nói sai rồi, bố nói tác phẩm của con còn khá hơn của bố lúc 35 tuổi, đó là vì bố chưa thấy bức tranh này”.
“Đây là bức tranh bác Diệp mới bồi xong và đưa tới sáng nay”. Cơ Quân Dã bên cạnh giải thích, “Con đã dành vị trí cho nó theo dặn dò từ trước của anh Quân Đào”.
“Thì ra con còn giữ lại một chiêu giấu ông già này”, Cơ Trọng Minh vui mừng gật gật đầu, “Sự tàn lụi cực hạn, thê lương cực hạn, tuyệt vọng cực hạn như vậy lại kết hợp với cái đẹp và sức sống cực hạn như vậy, tràn ngập mâu thuẫn nhưng lại hoàn toàn kín kẽ, tạo thành sức chấn động cực lớn cho thị giác người xem, làm tâm linh người xem bị cảm động ở mức độ lớn nhất. Hai đôi chân này xem như đã làm cho bức tranh sống lại”.
Cơ Trọng Minh đưa tay lau khóe mắt, “Quân Đào, con đã thoát ra khỏi sự hạn hẹp của màu sắc, trong bức tranh này bố nhìn thấy sự tương sinh tương khắc, sự thống nhất của đối lập, nhìn thấy bản chất của thế giới. Có lẽ đây sẽ là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của con đời này, ngay cả bố cũng không làm được”. Ông ta quay lại cười nói với con gái: “Bất kể ai trả giá cao đến đâu cũng không được bán, Tiểu Dã, một ngày nào đó làm ăn thất bại thì con sẽ có thể lật ngược tình thế nhờ bức tranh anh trai con vẽ này”.
Cơ Quân Dã hỏi nửa tin nửa ngờ: “Thật sự tốt như vậy à?”
Cơ Trọng Minh thất vọng nhìn cô rồi quay sang hỏi Hoài Nguyệt: “Hoài Nguyệt, cháu thấy sao?”
Đương nhiên Hoài Nguyệt cũng không nhìn ra đây có phải là tác phẩm mang tính cột mốc của Cơ Quân Đào hay không, cô thành thật trả lời: “Cháu cảm thấy hai đôi chân này rất đẹp. Cổ nhân nói từng bước sinh sen, thì ra thật sự có chuyện như vậy. Họ nhất định là mẹ con, ở bên nhau rất quyến luyến, rất vui vẻ.
Cơ Trọng Minh cười ha ha: “Bác đúng là dung tục quá rồi, chỉ có Hoài Nguyệt mới hiểu tranh như thế”.
Nhìn gương mặt ngượng ngùng của Hoài Nguyệt, Cơ Quân Đào thở dài trong lòng. Đúng là một người phụ nữ tâm tư đơn thuần, cô ấy không hề biết m
